Η θεραπεία για την εμμηνόπαυση στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου της ζωής. Η προσέγγιση της θεραπείας ποικίλλει ανάλογα με τα μεμονωμένα συμπτώματα, τη συνολική υγεία και τις προσωπικές προτιμήσεις. Ακολουθούν κοινές στρατηγικές και θεραπείες που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης:
Τροποποιήσεις τρόπου ζωής
- Υγιεινή διατροφή: Μια καλά ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και άπαχες πρωτεΐνες μπορεί να υποστηρίξει τη συνολική υγεία. Η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών.
- Τακτική άσκηση: Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του βάρους, στη βελτίωση της διάθεσης και στην υποστήριξη της καρδιαγγειακής υγείας. Οι ασκήσεις με βάρη είναι ευεργετικές για την οστική πυκνότητα.
- Διαχείριση του στρες: Τεχνικές μείωσης του στρες όπως ο διαλογισμός, οι ασκήσεις βαθιάς αναπνοής και η γιόγκα μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση της συναισθηματικής ευεξίας.
Βιο- Πανομοιότυπες Ορμόνες (Bio – Identical Hormones)
Οι βιοπανομοιότυπες ορμόνες είναι ουσίες που έχουν την ίδια χημική δομή με τις ορμόνες που παράγονται φυσικά στο σώμα. Στο πλαίσιο της εμμηνόπαυσης, οι βιοπανομοιότυπες ορμόνες χρησιμοποιούνται συχνά ως μια μορφή θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης (HRT) για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη μείωση των επιπέδων ορμονών, ιδιαίτερα των οιστρογόνων, της τεστοστερόνης και της προγεστερόνης. Αυτές οι ορμόνες προέρχονται από φυτικές πηγές (πχ από σόγια) και έχουν σχεδιαστεί για να είναι δομικά πανομοιότυπες με τις ορμόνες που παράγονται από τις ωοθήκες.
Οι βιοπανομοιότυπες ορμόνες είναι μια μορφή θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, η οποία στοχεύει να συμπληρώσει τα μειωμένα επίπεδα ορμονών κατά την εμμηνόπαυση για να ανακουφίσει συμπτώματα όπως εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, εναλλαγές της διάθεσης, πονοκέφαλοι και κολπική ξηρότητα.
Τύποι βιοπανομοιότυπων ορμονών
- Βιοπανομοιότυπα οιστρογόνα: Τυπικά προερχόμενα από φυτικές πηγές όπως σόγια ή το γιαμ, το βιοπανομοιότυπο οιστρογόνο μπορεί να αναμιχθεί σε διάφορες μορφές, όπως κρέμες, τζελ, επιθέματα και χάπια.
- Βιοπανομοιότυπη προγεστερόνη: Η βιοπανομοιότυπη προγεστερόνη προέρχεται επίσης από φυτικές πηγές όπως η λυγαριά και μπορεί να αναμιχθεί σε κρέμες, κάψουλες ή άλλες μορφές.
- Βιοπανομοιότυπη Τεστοστερόνη: Προέρχεται από φυτικές πηγές και έχει στόχο στην αποκατάσταση της libido και στην μυική ενδυνάμωση για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Προσαρμοσμένη σύνθεση
- Οι βιοπανομοιότυπες ορμόνες συχνά συνδυάζονται σε εξατομικευμένη βάση, επιτρέποντας την προσαρμογή του συνδυασμού ορμονών και της δοσολογίας με βάση τις ειδικές ανάγκες του ατόμου επιτρέπει την προσαρμογή της θεραπείας στις μοναδικές ορμονικές ανάγκες κάθε γυναίκας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει προσαρμογή του τύπου των ορμονών, της δοσολογίας και του τρόπου χορήγησης με βάση τις ατομικές ανταποκρίσεις και προτιμήσεις.
- Τα φάρμακα παρασκευάζονται από συγκεκριμένα φαρμακεία σύνθεσης τα οποία έχουν πάρει ISO για τον έλεγχο ποιότητας για την παραγωγή των συγκεκριμένων φαρμάκων.
Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT)
Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση οιστρογόνων, προγεστερόνης ή συνδυασμού και των δύο καθώς και χορήγηση τεστοστερόνης για να συμπληρωθούν τα μειωμένα επίπεδα ορμονών κατά την εμμηνόπαυση. Αυτό μπορεί να ανακουφίσει αποτελεσματικά συμπτώματα όπως εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις και κολπική ξηρότητα.
Η απόφαση για χρήση θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης θα πρέπει να εξατομικεύεται και να λαμβάνεται σε συνεννόηση με έναν εξειδικευμένο γυναικολόγο. Τα οφέλη και οι κίνδυνοι, θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά.
Μη ορμονικά φάρμακα
- Αντικαταθλιπτικά και αντιαγχολυτικά φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα, όπως οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) και οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης (SNRIs), μπορεί να βοηθήσουν στη διαχείριση των εναλλαγών της διάθεσης και των εξάψεων.
- Gabapentin: Αυτό το φάρμακο, που αρχικά χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων, μπορεί να είναι αποτελεσματικό στη μείωση των εξάψεων.
Κολπική θεραπεία με οιστρογόνα
Για γυναίκες που αντιμετωπίζουν κολπική ξηρότητα και δυσφορία κατά τη σεξουαλική επαφή, η τοπική θεραπεία με οιστρογόνα (με τη μορφή κρεμών, δακτυλίων ή δισκίων) μπορεί να εφαρμοστεί απευθείας στους κολπικούς ιστούς για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Φάρμακα για την οστεοπόρωση
Φάρμακα όπως τα διφωσφονικά μπορούν να συνταγογραφηθούν για να βοηθήσουν στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας και στη μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης.
Εναλλακτικές και συμπληρωματικές θεραπείες
Ορισμένες γυναίκες βρίσκουν ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μέσω εναλλακτικών θεραπειών όπως ο βελονισμός, τα φυτικά συμπληρώματα (π.χ. μαύρο cohosh, σόγια) και πρακτικές νου-σώματος. Είναι σημαντικό να συζητήσετε αυτές τις επιλογές με τον γυναικολόγο σας.
Τακτικοί έλεγχοι υγείας: Οι τακτικοί έλεγχοι είναι ζωτικής σημασίας για την παρακολούθηση της συνολικής υγείας, την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ανησυχιών και την προσαρμογή των σχεδίων θεραπείας ανάλογα με τις ανάγκες.
Είναι σημαντικό για τις γυναίκες να συζητούν τα συμπτώματά τους, τις ανησυχίες και τις επιλογές θεραπείας με τον γυναικολόγο τους. Η επιλογή της θεραπείας θα εξαρτηθεί από το ιστορικό υγείας του ατόμου, τις προτιμήσεις και τα συγκεκριμένα συμπτώματα που εμφανίζει. Τα σχέδια θεραπείας μπορεί να προσαρμοστούν με την πάροδο του χρόνου για να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση μετάβασης. Οι τακτικοί έλεγχοι υγείας, συμπεριλαμβανομένων των δοκιμών οστικής πυκνότητας και των καρδιαγγειακών αξιολογήσεων, είναι επίσης απαραίτητοι για τη διατήρηση της συνολικής υγείας κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση.
Οι γυναίκες που χρησιμοποιούν οποιαδήποτε μορφή θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών ορμονών, θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά από τον γυναικολόγο τους. Οι τακτικοί έλεγχοι μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας και στον εντοπισμό και τη διαχείριση τυχόν εμφάνισης νέας ορμονικής ανισσοροπίας.
Όπως συμβαίνει με κάθε ιατρική θεραπεία, η απόφαση για τη χρήση βιοπανομοιότυπων ορμονών θα πρέπει να λαμβάνεται σε συνεννόηση με έναν εξειδικευμένο γυναικολόγο.
Η Δρ. Οικονόμου Μαρία έχει εξειδικευτεί στην αντιμετώπιση των ορμονικών διαταραχών και της εμμηνόπαυσης σε μεγάλα κέντρα του Ηνωμένου Βασιλείου όπως το νοσοκομείο Chelsea & Westminster, του Imperial College London, UK.